Mefisto...diabeł czy anioł?

REJESTRACJA FIRMY OSOBY FIZYCZNEJ

WNIOSEK O REJESTRACJÊ - Urz±d Gminy
Gminy prowadz± Ewidencjê Dzia³alno¶ci Gospodarczej zgodnie z art. 7 Ustawy o Dzia³alno¶ci Gospodarczej. Ewidencja jest jawna.

Uwaga: Od dnia 1 stycznia 2004 r. wraz z wnioskiem o wpis do ewidencji dzia³alno¶ci gospodarczej mo¿na z³o¿yæ: wniosek o nadanie numeru statystycznego REGON, zg³oszenie identyfikacyjne (je¿eli siê go nie posiada) lub aktualizacyjne NIP-1 (gdy ma siê ju¿ nadany NIP) i ewentualnie VAT - R. Urz±d Gminy przeka¿e zg³oszenia do w³a¶ciwego urzêdu statystycznego i urzêdu skarbowego.

Zg³oszenie dzia³alno¶ci do ewidencji dzia³alno¶ci gospodarczej - dane do wniosku:
1. Wybór nazwy firmy: Imiê i nazwisko przedsiêbiorcy, nazwa w³asna firmy.
2. Okre¶lenie przedmiotu dzia³alno¶ci (mo¿e byæ kilka).
3. Siedziba (miejsce zamieszkania/ sta³ego pobytu i adres)
4. Miejsce prowadzenia dzia³alno¶ci
5. Wskazanie adresu g³ównego oddzia³u (je¿eli jest kilka) i pozosta³ych adresów.
6. Data rozpoczêcia dzia³alno¶ci.
7. Wskazanie imienne pe³nomocnika (je¿eli siê decydujemy - warto!)
Pe³nomocnik ma prawo reprezentowania i zastêpowania w³a¶ciciela firmy we wszystkich kontaktach z urzêdami.

Dodatkowe uwagi:
1. Do Urzêdu Gminy nale¿y zabraæ dowód osobisty.
2. Aktem prawnym, który pozwoli wybraæ w³a¶ciwy rodzaj dzia³alno¶ci jest Rozporz±dzenie Rady Ministrów z dnia 7 pa¼dziernika 1997 w sprawie Polskiej Klasyfikacji Dzia³alno¶ci. Jest to zbiór wszystkich ujêtych w kraju rodzajów dzia³alno¶ci - przypisane s± im okre¶lone kody. 3. Miejscem prowadzenia dzia³alno¶ci mo¿e byæ miejsce sta³ego pobytu (w tym przypadku trzeba posiadaæ prawny tytu³ w³a¶ciciela lub wspó³w³a¶ciciela - wystarczy podaæ powierzchniê przeznaczon± na dzia³alno¶æ). Je¿eli dzia³alno¶ci nie prowadzi siê w miejscu siedziby, nale¿y podaæ drugi adres lub kilka w przypadku sieci/ oddzia³ów (umowa najmu).
4.Data rozpoczêcia dzia³alno¶ci to data pierwszej czynno¶ci zwi±zana z prowadzeniem firmy i powinna uwzglêdniaæ okres czasu niezbêdny na za³atwienie wszystkich formalno¶ci zwi±zanych z za³o¿eniem firmy (min. miesi±c).

Op³ata za wniosek o wpis do ewidencji wynosi 100 z³. Za ka¿de dodatkowe za¶wiadczenie op³ata skarbowa w wys. 11 z³. Zg³oszenie zmian we wpisie - 50 z³.
Wszelkie zmiany zakresów dzia³ania, zmiany adresów siedziby lub oddzia³ów, zmiany nazw lub innych elementów wymienionych w zg³oszeniu, w ka¿dym wypadku wymagaj± aktualizacji wpisu.
Za¶wiadczenie o wpisie do ewidencji dzia³alno¶ci gospodarczej powinno byæ wystawione w ci±gu 14 dni od dnia zg³oszenia.
Przedsiêbiorca mo¿e zostaæ wykre¶lony z dzia³alno¶ci je¿eli:
- otrzyma prawomocne orzeczenie zakazu wykonywania okre¶lonej dzia³alno¶ci gospodarczej lub
- zg³osi dzia³alno¶æ nieobjêt± przepisami
- lub organ ewidencyjny dokona³ wpisu z naruszeniem prawa.
Wykre¶lenie z ewidencji jest dokonywane w drodze decyzji administracyjnej , niezw³ocznie dorêczane przedsiêbiorcy.

OBOWI¡ZEK STATYSTYCZNY

Ka¿da osoba fizyczna prowadz±ca dzia³alno¶æ, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nie posiadaj±ca osobowo¶ci prawnej musi uzyskaæ wpis do informatycznego rejestru REGON (Krajowy Rejestr Urzêdowy Podmiotu Gospodarki Narodowej) prowadzonego przez Prezesa G³ównego Urzêdu Statystycznego (ustawa z 29 czerwca 1995).
Je¿eli w Urzêdzie Gminy nie zosta³a dope³niona formalno¶æ zwi±zana z przyznaniem numeru REGON, to po uzyskaniu za¶wiadczenia o wpisie do ewidencji dzia³alno¶ci gospodarczej nale¿y z³o¿yæ wniosek do urzêdu statystycznego w³a¶ciwego wed³ug miejsca zamieszkania.

Sk³ada siê go na formularzu RG-1. Za przyjêcie wniosku nie pobiera siê op³at. Urz±d statystyczny ma 14 dni na wydanie za¶wiadczenia o nadaniu numeru REGON.

Do Urzêdu Statystycznego nale¿y zabraæ:
- wypis, wyci±g z rejestru lub za¶wiadczenie potwierdzaj±ce dzia³alno¶æ,
- dowód osobisty w³a¶ciciela (PESEL).

Dodatkowe za¶wiadczenia obowi±zuj± przy spó³kach lub przy firmach prowadzonych przez osoby fizyczne, ale tylko w przypadku dzia³alno¶ci wymagaj±cej zezwolenia lub koncesji.
Po otrzymaniu dokumentu z nadaniem REGON dobrze jest wykonaæ kilka odbitek xero.

Je¿eli kiedykolwiek zmieni± siê dane wpisane do wniosku nale¿y je zg³osiæ do 10 dni od chwili zmian, równie¿ na druku RG-1.

Po nadaniu REGON czas na piecz±tkê!

RACHUNEK BANKOWY

Nie ka¿dy przedsiêbiorca musi posiadaæ rachunek bankowy zwi±zany z prowadzon± dzia³alno¶ci±. Lepiej to jednak uczyniæ od razu, gdy¿ w toku prowadzenia dzia³alno¶ci mo¿e okazaæ siê niezbêdny, a uzyskuj±c go przed rejestracj± w urzêdzie skarbowym unika siê konieczno¶ci wype³niania kolejnych formularzy w tym¿e urzêdzie.
W formie bezgotówkowej, tj. w drodze obci±¿enia rachunku bankowego nale¿y regulowaæ sk³adki na ubezpieczenia spo³eczne oraz inne sk³adki, do poboru których zobowi±zany jest ZUS (sk³adki na ubezpieczenie zdrowotne oraz na tzw. fundusze pozaubezpieczeniowe, tj. na Fundusz Pracy i/lub Fundusz Gwarantowanych ¦wiadczeñ Pracowniczych).
Rachunek bankowy jest tak¿e konieczny w przypadku opodatkowania swoich dochodów na tzw. zasadach ogólnych (o czym dalej). Ponadto, je¿eli chce siê uzyskaæ z urzêdu skarbowego zwrot podatku VAT, to taki zwrot urz±d mo¿e przekazaæ tylko rachunek bankowy.
Rachunek jest niezbêdny w prowadzeniu dzia³alno¶ci, gdy¿ za jego pomoc± dokonywane i przyjmowane s± p³atno¶ci za sprzedane towary i us³ugi, je¿eli stron± transakcji bêdzie inny przedsiêbiorca, a jednorazowa warto¶æ nale¿no¶ci lub zobowi±zañ bêdzie przekracza³a równowarto¶æ 3000 euro lub równowarto¶æ 1000 euro lub gdy suma warto¶ci nale¿no¶ci i zobowi±zañ powsta³ych w poprzednim miesi±cu przekroczy warto¶æ 10000 euro.
Wa¿ny jest wybór banku i jego usytuowanie - nawet przy posiadaniu konta internetowego dobrze jest mieæ bezpo¶redni kontakt z bankiem.

Niezbêdne dokumenty:
- dowód osobisty
- za¶wiadczenie o wpisie do ewidencji dzia³alno¶ci gospodarczej (xero, orygina³ do wgl±du)
- za¶wiadczenie REGON
- piecz±tka

Nale¿y wype³niæ wniosek o rejestracjê konta (stanowisko : "zak³adanie kont bankowych" lub "obs³uga podmiotów gospodarczych").

Numer rachunku podajemy do Urzêdu Skarbowego oraz ZUS-u. W przypadku posiadania kilku rachunków konieczne jest wskazanie jednego z nich jako rachunku podstawowego. W przypadku jakichkolwiek zmian lub nowego rachunku nale¿y bezzw³ocznie powiadomiæ te organa w ci±gu 10 dni od ich wyst±pienia.
Za za³o¿enie konta bank z regu³y nie pobiera zap³aty. Miesiêczne koszty prowadzenia wraz z op³atami za wykonywane operacje wnosz± ok. 50 z³otych. W przypadku ma³ych firm op³ata waha siê od 35 z³ do 100 z³ kwartalnie (zale¿y od sumy warto¶ci przeprowadzonych transakcji).

URZ¡D SKARBOWY

W urzêdzie skarbowym sk³ada siê wniosek o nadanie NIP i dokonuje rejestracji firmy jeszcze przed dokonaniem pierwszej czynno¶ci podlegaj±cej opodatkowaniu. W US sk³adamy tak¿e o¶wiadczenie w jakich terminach i jakie deklaracje bêdziemy sk³adaæ. Na tym etapie dokonuje siê równie¿ wyboru opodatkowania podatkiem dochodowym.

Do urzêdu skarbowego nale¿y zabraæ:
- dowód osobisty,
- za¶wiadczenie o wpisie do ewidencji dzia³alno¶ci gospodarczej,
- za¶wiadczenie o nadaniu numeru REGON,
- dokument potwierdzaj±cy prawo do lokalu (umowa najmu lub inny dokument), w którym bêdzie mia³a siedzibê firma,
- umowê rachunku bankowego.

Numer Identyfikacji Podatkowej (NIP) s³u¿y do identyfikacji podmiotów p³ac±cych podatki w Polsce. Do zg³oszenia o nadanie NIP dla osób fizycznych prowadz±cych dzia³alno¶æ gospodarcz± ma zastosowanie formularz NIP-1.
Z ustawowego obowi±zku jednokrotnego sk³adania zg³oszenia identyfikacyjnego wynika zasada, ¿e mo¿na posiadaæ tylko jeden NIP. Je¿eli numer ten zosta³ nadany wcze¶niej, zak³adaj±cy firmê musi z³o¿yæ formularz NIP-1 jako zg³oszenie aktualizacyjne.
W sytuacji, gdy nie posiada siê jeszcze NIP, z³o¿enie formularza NIP-1, jako zg³oszenia identyfikacyjnego, pozwoli jednocze¶nie zg³osiæ dzia³alno¶æ i uzyskaæ numer NIP. Naczelnik urzêdu skarbowego wydaje decyzjê o nadaniu NIP nie pó¼niej ni¿ w terminie 1 miesi±ca od daty z³o¿enia wniosku.
W przypadku, gdy którakolwiek z danych wskazanych w zg³oszeniu rejestracyjnym ulegnie zmianie, jest siê zobowi±zanym do powiadomienia o zaistnia³ej zmianie poprzez z³o¿enie zg³oszenia aktualizacyjnego. Podatnicy podatku od towarów i us³ug lub podatku akcyzowego sk³adaj± zg³oszenie aktualizacyjne w terminie 14 dni od dnia, w którym nast±pi³a zmiana, dla pozosta³ych podatników termin ten wynosi 30 dni.

Je¿eli dokonuje siê zg³oszenia identyfikacyjnego/aktualizacyjnego przez pe³nomocnika lub kuratora s±dowego, do zg³oszenia nale¿y do³±czyæ uwierzytelnion± lub po¶wiadczon± urzêdowo kopiê pe³nomocnictwa lub postanowienia s±du. W przypadku, gdy pe³nomocnictwo udzielone jest wy³±cznie do dokonania zg³oszenia identyfikacyjnego nale¿y do zg³oszenia do³±czyæ orygina³ pe³nomocnictwa.

Je¿eli przy sk³adaniu zg³oszenia identyfikacyjnego/aktualizacyjnego za po¶rednictwem urzêdu gminy/miasta nie zosta³y podane wszystkie dane wymagane tym zg³oszeniem, to nale¿y dokonaæ zg³oszenia aktualizacyjnego do w³a¶ciwego naczelnika urzêdu skarbowego. W zg³oszeniu aktualizacyjnym nale¿y podaæ w szczególno¶ci wykaz rachunków bankowych i numer REGON wraz z uwierzytelnion± lub urzêdowo po¶wiadczon± kopi± za¶wiadczenia o numerze identyfikacyjnym REGON.

FORMY OPODATKOWANIA

O tytule prawa co do mo¿liwo¶ci wyboru najkorzystniejszej formy opodatkowania, decyduje charakter dzia³alno¶ci, jak± zamierza siê prowadziæ. Podatek dochodowy mo¿na p³aciæ w formie karty podatkowej, rycza³tu od przychodów ewidencjonowanych (w przypadku, kiedy obowi±zuj±ce przepisy uprawniaj± do skorzystania z tych form p³acenia) lub na tzw. zasadach ogólnych. Je¿eli zak³ada siê, ¿e warunkiem uzyskania przychodów ze swojej dzia³alno¶ci, bêd± du¿e wydatki - wówczas korzystniejsze mo¿e byæ p³acenie podatku dochodowego wed³ug skali progresywnej. Od 2004 r. mo¿na p³aciæ 19% podatek od dochodu z prowadzonej dzia³alno¶ci gospodarczej (o ile spe³nia siê pewne warunki).

Zasady ogólne

Warunki opodatkowania. Zasady ogólne s± podstawow± form± opodatkowania, brak jest zatem warunków ograniczaj±cych mo¿liwo¶æ opodatkowania w tej formie. Je¿eli nie zadeklaruje siê wyboru innej formy opodatkowania (tj. rycza³tu od przychodów ewidencjonowanych albo karty podatkowej lub wed³ug 19% stawki podatku), podatek dochodowy odprowadzany jest wed³ug skali progresywnej.

Podstawa opodatkowania: Wysoko¶æ podatku dochodowego p³aconego wg skali progresywnej zale¿y od faktycznie uzyskanych dochodów. Podstawê opodatkowania stanowi bowiem dochód, czyli nadwy¿ka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania. Ustalenie podstawy opodatkowania (ustalenie dochodu) odbywa siê na podstawie zapisów dokonywanych w prowadzonej przez w³a¶ciciela firmy podatkowej ksiêdze przychodów i rozchodów albo w ksiêdze rachunkowej. Przed obliczeniem podatku dochód ten mo¿na pomniejszyæ o sk³adki okre¶lone w ustawie z dnia 13 pa¼dziernika 1998 r. o systemie ubezpieczeñ spo³ecznych, zap³acone bezpo¶rednio na w³asne ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe oraz wypadkowe w³a¶ciciela firmy oraz osób z nim wspó³pracuj±cych. Je¿eli koszty uzyskania przekrocz± sumê przychodów, ró¿nica stanowiæ bêdzie stratê. Strata z dzia³alno¶ci gospodarczej podlega odliczeniu od dochodu z tego samego ¼ród³a w latach nastêpnych.

Obowi±zki podatnika: Z t± form± opodatkowania wi±¿e siê najwiêksza ilo¶æ obowi±zków. Decyduj±c siê na zasady ogólne nale¿y bowiem pamiêtaæ, ¿e do w³a¶ciciela firmy bêdzie nale¿a³o obliczanie wysoko¶ci comiesiêcznych zaliczek na podatek i wp³acanie ich na rachunek urzêdu skarbowego oraz wype³nianie comiesiêcznych deklaracji PIT-5. Pierwsz± zaliczkê p³aci siê za miesi±c, w którym dochód przekroczy kwotê powoduj±c± obowi±zek zap³acenia podatku (w 2004 r. jest to kwota 2 790 z³). Zaliczkê mo¿na obni¿yæ o zap³acon± w danym miesi±cu sk³adkê zdrowotn±. Zaliczki miesiêczne za okres od stycznia do listopada uiszcza siê w terminie do dnia 20 ka¿dego miesi±ca za miesi±c poprzedni (np. zaliczkê za miesi±c styczeñ do 20 lutego, itd.). W tych terminach równie¿ sk³ada siê deklaracjê PIT-5.
Zaliczkê za grudzieñ w wysoko¶ci nale¿nej za listopad uiszcza siê w terminie do dnia 20 grudnia. Za miesi±c grudzieñ nie sk³ada siê deklaracji PIT-5.
Po zakoñczeniu roku podatkowego - w terminie do dnia 30 kwietnia roku nastêpnego jest obowi±zek z³o¿enia zeznania o wysoko¶ci osi±gniêtego dochodu w roku podatkowym (PIT-36) i wp³acenia ró¿nicy pomiêdzy podatkiem nale¿nym od dochodu wynikaj±cego z zeznania a sum± nale¿nych za dany rok zaliczek. Je¿eli nie uzyska siê dochodu, w zeznaniu PIT-36 wykazuje siê wysoko¶æ poniesionej straty.

Zaliczka sta³a: Mo¿na skorzystaæ z mo¿liwo¶ci p³acenia zaliczek w uproszczonej formie; - co miesi±c wp³aca siê sta³± kwotê zaliczki na podatek, bez wzglêdu na wysoko¶æ aktualnie osi±ganego dochodu (kwota zaliczki jest obliczana na podstawie wysoko¶ci dochodu z dzia³alno¶ci gospodarczej wykazanego w zeznaniu rocznym z³o¿onym w roku podatkowym poprzedzaj±cym dany rok podatkowy albo w roku podatkowym poprzedzaj±cym dany rok podatkowy o dwa lata, je¿eli w zeznaniu nie ma dochodu z pozarolniczej dzia³alno¶ci gospodarczej albo wykazano dochód w wysoko¶ci niepowoduj±cej powstania obowi±zku podatkowego). W tym przypadku nie ma obowi±zku sk³adania deklaracji PIT-5.
Je¿eli wybierze siê tê formê wp³acania zaliczek, bêdzie mo¿na z niej korzystaæ równie¿ w latach nastêpnych (chyba, ¿e zostanie z³o¿one o¶wiadczenie o rezygnacji z tego wyboru).

Ksiêga przychodów i rozchodów: Najbardziej popularn± i jednocze¶nie prost± form± ewidencji jest podatkowa ksiêga przychodów i rozchodów, któr± zak³ada siê na dzieñ rozpoczêcia dzia³alno¶ci. Ponadto w terminie 20 dni od dnia za³o¿enia ksiêgi nale¿y pisemnie o tym zawiadomiæ urz±d skarbowy. Kontynuuj±cy dzia³alno¶æ nie musz± sk³adaæ ponownego zawiadomienia, chyba, ¿e poprzednio rozliczali siê rycza³towo.
Ksiêga powinna siê znajdowaæ na sta³e w miejscu prowadzenia dzia³alno¶ci. Jej prowadzenie mo¿na zleciæ lub prowadziæ j± samemu (rêcznie lub komputerowo).

Ksiêga rachunkowa: Je¶li prowadz±c dzia³alno¶æ osi±ga siê w roku podatkowym przychód z dzia³alno¶ci przekraczaj±cy 800.000 EURO, to od nastêpnego roku mo¿na prowadziæ ksiêgi rachunkowe, zgodnie z ustaw± o rachunkowo¶ci.
Ustawa o rachunkowo¶ci nak³ada na podmiot zobowi±zany do prowadzenia ksiêgowo¶ci wed³ug jej zasad wiele obowi±zków i ograniczeñ. Istnieje konieczno¶æ dok³adnego ewidencjonowania wszystkich operacji gospodarczych, nale¿no¶ci i zobowi±zañ, prowadzenia szczegó³owych ewidencji dotycz±cych poszczególnych obszarów dzia³alno¶ci firmy.
Prowadzenie ksi±g handlowych nie jest zadaniem ³atwym, dlatego wymaga zatrudnienia specjalisty lub zlecenia ksiêgowo¶ci do uprawnionego biura rachunkowego.

Rycza³t od przychodów ewidencjonowanych

To dobry sposób dla osób rozpoczynaj±cych dzia³alno¶æ, je¿eli spodziewaj± siê, ¿e koszty dzia³alno¶ci, które prawo pozwala odliczyæ od podatku nie przekrocz± 50% przychodu.
Warunki opodatkowania
Rozpoczynaj±c dzia³alno¶æ gospodarcz± w 2004, mo¿na p³aciæ podatek w formie rycza³tu od przychodów ewidencjonowanych bez wzglêdu na wysoko¶æ osi±gniêtych przychodów. W tym przypadku nale¿y z³o¿yæ w formie pisemnej o¶wiadczenie w terminie do dnia 20 stycznia.
Je¿eli dzia³alno¶æ rozpoczyna siê w trakcie roku, to do dnia poprzedzaj±cego dzieñ rozpoczêcia dzia³alno¶ci, nie pó¼niej jednak ni¿ w dniu uzyskania pierwszego przychodu. O¶wiadczenie to bêdzie wa¿ne równie¿ w latach nastêpnych, chyba ¿e w³a¶ciciel firmy postanowi zmieniæ formê opodatkowania i poinformuje o tym w³a¶ciwego naczelnika urzêdu skarbowego. W nastêpnym roku prowadzenia dzia³alno¶ci mo¿na korzystaæ z tej formy opodatkowania, ale tylko wówczas, gdy przychody za rok poprzedni nie przekrocz± kwoty 250 000 euro.

Uwagi: niektóre rodzaje dzia³alno¶ci gospodarczej wykluczaj± mo¿liwo¶æ korzystania z opodatkowania w formie rycza³tu od przychodów ewidencjonowanych. Zalicza siê do nich np. prowadzenie aptek, kantorów, lombardów, wykonywanie wiêkszo¶ci wolnych zawodów.

Podstawê opodatkowania rycza³tem od przychodów ewidencjonowanych stanowi przychód. Nie ma mo¿liwo¶ci pomniejszania go o koszty uzyskania przychodów. Je¿eli korzysta siê z opodatkowania w formie rycza³tu nie ustala siê dochodu, jednak mo¿na dokonywaæ odliczeñ od przychodu, np. o zap³acone sk³adki na ubezpieczenia spo³eczne w rozumieniu ustawy z dnia 13 pa¼dziernika 1998 r. o systemie ubezpieczeñ spo³ecznych.

Stawki rycza³tu od przychodów ewidencjonowanych wynosz±:
20 % - od przychodów osi±ganych w zakresie wolnych zawodów,
17 % - od przychodów wymienionych w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zrycza³towanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osi±ganych przez osoby fizyczne; stawka ta obejmuje m.in. przychody ze ¶wiadczenia us³ug o charakterze niematerialnym,
8,5 % - od przychodów z wiêkszo¶ci rodzajów dzia³alno¶ci us³ugowej, w tym przychodów z dzia³alno¶ci gastronomicznej w zakresie sprzeda¿y napojów o zawarto¶ci alkoholu powy¿ej 1,5%,
5,5 % - od przychodów z dzia³alno¶ci wytwórczej i budowlanej,
3,0 % - od przychodów z dzia³alno¶ci us³ugowej w zakresie handlu oraz z dzia³alno¶ci gastronomicznej, z wyj±tkiem przychodów ze sprzeda¿y napojów o zawarto¶ci alkoholu powy¿ej 1,5 %.

Ustawa z dnia 20 listopada 1998 r. o zrycza³towanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osi±ganych przez osoby fizyczne podaje szczegó³owe informacje dotycz±ce stosowania poszczególnych stawek rycza³tu w odniesieniu do konkretnych rodzajów przychodów. Obliczony rycza³t mo¿na pomniejszaæ o przys³uguj±ce odliczenia, np. z tytu³u zap³aconej sk³adki na powszechne ubezpieczenie zdrowotne (do wysoko¶ci 7,75% podstawy wymiaru sk³adki).

Obowi±zki podatnika: Korzystaj±c z tej formy opodatkowania w³a¶ciciel firmy jest zobowi±zany do prowadzenia ewidencji przychodów. Na jej podstawie co miesi±c ustala siê kwotê podatku podlegaj±cego wp³acie na rachunek urzêdu skarbowego. Wp³at podatku dokonuje siê w terminie do dnia 20 nastêpnego miesi±ca, a za miesi±c grudzieñ w terminie z³o¿enia zeznania rocznego.
Zeznanie roczne o wysoko¶ci uzyskanego przychodu, wysoko¶ci dokonanych odliczeñ i nale¿nego rycza³tu od przychodów ewidencjonowanych (PIT-28) nale¿y z³o¿yæ w terminie do dnia 31 stycznia nastêpnego roku.
Uwagi: decyduj±c siê na opodatkowanie w formie rycza³tu nie mo¿na rozliczaæ siê wspólnie z ma³¿onkiem, ani w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowuj±cych dzieci.
W kolejnych latach prowadzenia dzia³alno¶ci mo¿na zastanowiæ siê nad skorzystaniem z mo¿liwo¶ci op³acania rycza³tu co kwarta³. Rozwi±zanie to ma zastosowanie jedynie do podatników, których otrzymane przychody w roku poprzedzaj±cym rok podatkowy nie przekrocz± kwoty stanowi±cej równowarto¶æ 25 000 euro.

Karta podatkowa

Karta to rozwi±zanie dla tych, którzy dzia³alno¶æ gospodarcz± traktuj± jako uboczn±, a ich dochody s± niewielkie.

Warunki opodatkowania: Podobnie jak rycza³t od przychodów ewidencjonowanych równie¿ karta podatkowa jest alternatywn± form± opodatkowania. Lista rodzajów dzia³alno¶ci podlegaj±cych opodatkowaniu w formie karty podatkowej jest bardzo obszerna. Decyduj±c siê na tê formê opodatkowania nale¿y jeszcze przed rozpoczêciem dzia³alno¶ci z³o¿yæ wniosek na formularzu PIT - 16 w³a¶ciwemu naczelnikowi urzêdu skarbowego, który po jego rozpatrzeniu wyda decyzjê, w której ustali wysoko¶æ podatku dochodowego.

Wysoko¶æ podatku: Stawki karty podatkowej okre¶lone s± kwotowo. Ich wysoko¶æ uzale¿niona jest miêdzy innymi, od:
- rodzaju i zakresu prowadzonej dzia³alno¶ci,
- liczby zatrudnionych pracowników,
- liczby mieszkañców miejscowo¶ci, w której prowadzona jest dzia³alno¶æ gospodarcza.

Obowi±zki podatnika: Rozliczanie na podstawie karty podatkowej jest najprostsz± forma opodatkowania i zwalnia podatnika z obowi±zków sprawozdawczych. Podatnik opodatkowany w tej formie nie prowadzi dla celów podatku dochodowego ¿adnych ksi±g, nie sk³ada zeznañ podatkowych ani deklaracji o wysoko¶ci uzyskanego dochodu.
Nale¿y jednak pamiêtaæ o wp³acaniu co miesi±c na rachunek urzêdu skarbowego - do dnia 7 ka¿dego miesi±ca za miesi±c poprzedni (a za grudzieñ w terminie do dnia 28 grudnia), kwoty wymienionej w decyzji naczelnika urzêdu skarbowego, pomniejszonej o zap³acon± sk³adkê na powszechne ubezpieczenie zdrowotne (pomniejszenie nie mo¿e przekroczyæ 7,75% podstawy wymiaru sk³adki). Po zakoñczeniu roku kalendarzowego nale¿y z³o¿yæ deklaracjê w urzêdzie skarbowym (w terminie do dnia 31 stycznia) o wysoko¶ci sk³adki na powszechne ubezpieczenie zdrowotne, zap³aconej i odliczonej od karty podatkowej, w poszczególnych miesi±cach.

Uwagi: Wybieraj±c jako formê opodatkowania kartê podatkow± nie mo¿na skorzystaæ z ró¿nego rodzaju ulg i odliczeñ, nie mo¿na tak¿e rozliczyæ siê wspólnie z ma³¿onkiem, ani w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowuj±cych dzieci. Rozliczaj±cy siê na podstawie kary podatkowej od 1 stycznia 2002 r. przejêli obowi±zki podatników podatku VAT, a tak¿e obowi±zek prowadzenia ewidencji obrotu za pomoc± kasy fiskalnej wed³ug ogólnych zasad.

19% podatek dochodowy

Od 2004 roku dochód uzyskany w 2004 r. z dzia³alno¶ci gospodarczej, mo¿e byæ opodatkowany wed³ug 19% stawki (bez wzglêdu na wysoko¶æ dochodu). O wyborze tego sposobu p³acenia podatku nale¿y do dnia 20 stycznia powiadomiæ pisemnie w³a¶ciwego naczelnika urzêdu skarbowego, natomiast w przypadku rozpoczêcia dzia³alno¶ci w ci±gu roku - do dnia poprzedzaj±cego dzieñ rozpoczêcia dzia³alno¶ci, nie pó¼niej jednak ni¿ w dniu uzyskania pierwszego przychodu.
Uwagi: Ta forma p³acenia podatku dotyczy wszystkich prowadzonych przez w³a¶ciciela firmy rodzajów dzia³alno¶ci, do których maj± zastosowanie przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, np. zarówno do dzia³alno¶ci prowadzonej samodzielnie jak i w spó³ce niemaj±cej osobowo¶ci prawnej. Z tego sposobu p³acenia podatku, podatnik nie mo¿e skorzystaæ wówczas, gdy wykonuje us³ugi odpowiadaj±ce czynno¶ciom wykonywanym w prowadzonej przez niego dzia³alno¶ci na rzecz pracodawcy, u którego by³ zatrudniony w 2003 roku lub jest zatrudniony w 2004 roku.

Podstaw± opodatkowania jest dochód czyli nadwy¿ka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania. Ustalenia dochodu dokonuje siê na podstawie zapisów w prowadzonej przez podatnika podatkowej ksiêdze przychodów i rozchodów lub w ksiêdze rachunkowej. Przed obliczeniem podatku dochód ten mo¿na pomniejszyæ o sk³adki okre¶lone w ustawie z dnia 13 pa¼dziernika 1998 r. o systemie ubezpieczeñ spo³ecznych, zap³acone bezpo¶rednio na w³asne ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe oraz wypadkowe podatnika oraz osób z nim wspó³pracuj±cych. Obliczony podatek od dochodu obni¿a siê o kwotê zap³aconej sk³adki na powszechne ubezpieczenie zdrowotne (obni¿enie nie mo¿e przekroczyæ 7,75% podstawy wymiaru tej sk³adki).

Obowi±zki podatnika: comiesiêczna zaliczka na podatek i wype³nianie deklaracji PIT-5L, w terminie do dnia 20 ka¿dego miesi±ca za miesi±c poprzedni. Mo¿na skorzystaæ z mo¿liwo¶ci p³acenia zaliczek w uproszczonej formie na tych samych zasadach jak podatnik op³acaj±cy podatek dochodowy wed³ug skali progresywnej. Po zakoñczeniu roku nale¿y z³o¿yæ zeznanie o wysoko¶ci osi±gniêtego dochodu w roku podatkowym, w terminie do dnia 30 kwietnia roku nastêpnego.
Przy 19% podatku dochodowym, nie mo¿na korzystaæ z prawa:
- do wspólnego opodatkowania z ma³¿onkiem,
- z preferencji przewidzianych dla osób samotnie wychowuj±cych dzieci,
- z innych ulg i zwolnieñ, w tym równie¿ z prawa do kontynuacji odliczeñ (prawa nabyte).

Podatek od towarów i us³ug (VAT)

Osoby rozpoczynaj±ce wykonywanie czynno¶ci podlegaj±cych opodatkowaniu podatkiem VAT w ci±gu roku podatkowego s± zwolnione od tego podatku, je¿eli przewidywana przez te osoby warto¶æ sprzeda¿y towarów nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej sprzeda¿y, kwoty wyra¿onej w z³otych, odpowiadaj±cej kwocie 10 000 euro (w 2004 r. kwota ta wynosi 45 700 z³), za¶ w przypadku osób prowadz±cych przedsiêbiorstwo maklerskie, zarz±dzaj±cych funduszami powierniczymi, agentów, zleceniobiorców lub innych osób ¶wiadcz±cych us³ugi o podobnym charakterze 30-krotno¶æ kwoty prowizji lub innych postaci wynagrodzeñ za wykonanie us³ug nie przekroczy kwoty wyra¿onej w z³otych, odpowiadaj±cej kwocie 10 000 euro.
Zwolnienie od podatku VAT mo¿e okazaæ siê korzystne w przypadku sprzeda¿y bezpo¶redniej na rzecz osób fizycznych nieprowadz±cych dzia³alno¶ci gospodarczej, b±d¼ innych podatników zwolnionych od tego podatku. Natomiast je¶li kontrahentami s± w wiêkszo¶ci podatnicy rozliczaj±cy podatek od towarów i us³ug, wówczas nale¿y rozwa¿yæ rezygnacjê ze zwolnienia.

Uwagi: ze zwolnienia tego nie mog± korzystaæ podatnicy sprzedaj±cy: wyroby z metali szlachetnych lub z udzia³em tych metali, niektóre wyroby akcyzowe oraz ¶wiadcz±cy us³ugi: prawnicze, w zakresie doradztwa i rzeczoznawstwa, jubilerskie. Zwolnienia nie stosuje siê tak¿e do importu towarów i us³ug.

Bêd±c podatnikiem zwolnionym od podatku od towarów i us³ug nie trzeba:
- dokonaæ zg³oszenia rejestracyjnego w podatku VAT,
- wystawiaæ faktur VAT (ale musisz wystawiaæ rachunki),
- prowadziæ ewidencji sprzeda¿y i zakupów,
- sk³adaæ deklaracji podatkowych dla podatku VAT.

Podatnik zwolniony od podatku towarów i us³ug ma obowi±zek prowadzenia dziennej ewidencji sprzeda¿y rejestrowanej za dany dzieñ, nie pó¼niej jednak ni¿ przed dokonaniem sprzeda¿y w dniu nastêpnym.

Utrata z przys³uguj±cego zwolnienia od podatku VAT nastêpuje w momencie, gdy faktyczna warto¶æ sprzeda¿y towarów, w proporcji do okresu prowadzonej sprzeda¿y, przekroczy w ci±gu roku podatkowego kwotê 10 000 euro. Wówczas nale¿y naliczyæ podatek od warto¶ci sprzeda¿y przekraczaj±cej tê kwotê, aby móc korzystaæ z praw przys³uguj±cych podatnikom VAT. Nale¿y tak¿e dokonaæ zg³oszenia rejestracyjnego w tym podatku.

Ze zwolnienia od podatku VAT mo¿na samemu zrezygnowaæ, pod warunkiem pisemnego zawiadomienia naczelnika urzêdu skarbowego o tej rezygnacji, przed dniem wykonania pierwszej czynno¶ci podlegaj±cej opodatkowaniu VAT. Powrót mo¿e nast±piæ dopiero po up³ywie 3 lat od daty rezygnacji.

W przypadku, gdy którakolwiek z danych wskazanych w zg³oszeniu rejestracyjnym ulegnie zmianie, obowi±zkiem jest powiadomienie naczelnika urzêdu skarbowego o zaistnia³ej zmianie poprzez z³o¿enie zg³oszenia aktualizacyjnego. Podatnicy podatku od towarów i us³ug lub podatku akcyzowego sk³adaj± zg³oszenie aktualizacyjne w terminie 14 dni od dnia, w którym nast±pi³a zmiana, dla pozosta³ych podatników termin ten wynosi 30 dni.

Rejestracja dla celów podatku VAT: zg³oszenie rejestracyjne na formularz VAT-R, op³ata 152 z³.

Do g³ównych obowi±zków podatników rozliczaj±cych podatek VAT na zasadach ogólnych nale¿y zaliczyæ:
- dokonanie zg³oszenia rejestracyjnego (VAT-R),
- prowadzenie ewidencji sprzeda¿y i zakupów, zawieraj±cej wszystkie dane niezbêdne do prawid³owego sporz±dzenia deklaracji podatkowej,
- wystawianie faktur VAT,
- sk³adanie deklaracji podatkowych dla podatku VAT,
- terminowe wp³acanie podatku do urzêdu skarbowego.

Deklaracje dla podatku od towarów i us³ug (formularze VAT-7) sk³ada siê we w³a¶ciwym urzêdzie skarbowym za okresy miesiêczne w terminie do 25 dnia miesi±ca nastêpuj±cego po miesi±cu, za który sk³adana jest deklaracja. W tym terminie nale¿y równie¿ dokonaæ wp³aty podatku na rachunek urzêdu skarbowego. U³atwienia w tym zakresie przewidziane s± dla tzw. ma³ych podatników - którzy mog± rozliczaæ siê z podatku VAT za okresy kwartalne.

Ma³y podatnik - przewidywana warto¶æ sprzeda¿y towarów nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej sprzeda¿y, kwoty wyra¿onej w z³otych, odpowiadaj±cej kwocie 800 000 euro (w 2004 r. kwota ta wynosi 3 655 000 z³), w przypadku przedsiêbiorstwa maklerskiego zarz±dzanie funduszami powierniczymi, bycie agentem, zleceniobiorc± lub ¶wiadczenie us³ug o podobnym charakterze, a kwota prowizji lub innych postaci wynagrodzenia za wykonane us³ugi nie przekroczy wyra¿onej w z³otych kwoty odpowiadaj±cej 30 000 euro (w 2004 r. kwoty 137 000 z³).
O ile spe³nia siê wymogi przewidziane dla ma³ego podatnika, istnieje mo¿liwo¶æ wyboru nastêpuj±cych udogodnieñ:
- sk³adania deklaracji podatkowych dla podatku VAT za okresy kwartalne i kwartalnego rozliczania tego podatku w miejsce miesiêcznego (formularz VAT-7K) w terminie do 25 dnia miesi±ca nastêpuj±cego po kwartale, w którym powsta³ obowi±zek podatkowy. To prawo przys³uguje zarówno ma³ym podatnikom, którzy wybrali kasow± metodê rozliczania podatku VAT, jak i ma³ym podatnikom, którzy nie wybrali tej metody.
- rozliczania podatku VAT metod± kasow±, tj. po uregulowaniu przez kontrahentów nale¿no¶ci z tytu³u sprzeda¿y towarów i us³ug (wybór tej metody wi±¿e siê z obowi±zkiem rozliczeñ kwartalnych).
Przy wyborze sk³adania deklaracji za okresy kwartalne, nale¿y pisemnie powiadomiæ o tym naczelnika urzêdu skarbowego w terminie do koñca kwarta³u poprzedzaj±cego kwarta³, za który po raz pierwszy bêdzie sk³adana deklaracja kwartalna. Np. w momencie sk³adania deklaracji kwartalnych, np. od kwietnia 2004 r. - informacja do urzêdu skarbowego do 31 marca 2004 r.
Z kwartalnego rozliczania podatku VAT mo¿na zrezygnowaæ i powróciæ do miesiêcznego trybu sk³adania deklaracji VAT, ale dopiero po up³ywie czterech kwarta³ów (12 miesiêcy).

Je¿eli warto¶æ sprzeda¿y towarów przekroczy u ma³ego podatnika kwotê 800 000 euro (3 655 000 z³) lub odpowiednio kwotê 30 000 euro (137 000 z³) - automatycznie traci on prawo do sk³adania kwartalnych deklaracji VAT, pocz±wszy od rozliczenia za miesi±c nastêpuj±cy po kwartale, w którym nast±pi³o przekroczenie ww. kwot, oraz w nastêpnym roku kalendarzowym.
Tak wiêc, je¿eli ma³y podatnik wyka¿e, ¿e przewidywana przez niego warto¶æ sprzeda¿y towarów przekroczy³a, w proporcji do okresu prowadzonej sprzeda¿y, kwotê 3 655 000 z³ i przekroczenie to nast±pi³o, np. w sierpniu 2004, to miesi±ce lipiec, sierpieñ i wrzesieñ 2004 objête bêd± jeszcze rozliczeniem kwartalnym, ale za pa¼dziernik 2004 sk³ada ju¿ deklaracjê miesiêczn± VAT-7.

Metoda kasowa
U ma³ego podatnika decyduj±cego siê na przyjêcie metody kasowej, obowi±zek podatkowy w podatku VAT powstanie z dniem uregulowania przez kontrahenta ca³o¶ci lub czê¶ci nale¿no¶ci, nie pó¼niej jednak ni¿ 90 dnia od dnia wydania towaru lub wykonania us³ugi. Uregulowanie nale¿no¶ci w czê¶ci powoduje powstanie obowi±zku podatkowego w tej w³a¶nie czê¶ci.
Zadeklarowanie chêci rozliczania podatku VAT metod± kasow± oznacza jednocze¶nie przyjêcie przez podatnika rozliczenia kasowego dla podatku naliczonego przy nabyciu towarów i us³ug.

Decyduj±c siê na metodê kasow± rozliczania podatku VAT nale¿y pamiêtaæ, ¿e podatnik ma obowi±zek:
- sk³adania kwartalnych deklaracji VAT - sk³adanie deklaracji miesiêcznych nie jest dopuszczalne,
- oznaczania wszystkich wystawianych przez siebie faktur - "VAT - MP"

Aby skorzystaæ z metody kasowej, o wyborze nale¿y pisemnie powiadomiæ naczelnika urzêdu skarbowego w terminie do koñca miesi±ca poprzedzaj±cego okres, za który podatnik bêdzie stosowa³ metodê kasow±. Rezygnacja mo¿e nast±piæ najwcze¶niej po up³ywie 12 miesiêcy stosowania metody kasowej, po uprzednim pisemnym zawiadomieniu naczelnika urzêdu skarbowego.
Prawo do rozliczania podatku metod± kasow± traci siê w momencie przekroczenia limitu warto¶ci sprzeda¿y towarów uprawniaj±cego do posiadania statusu ma³ego podatnika, tj. kwoty 800 000 euro lub 30 000 euro. Wówczas po kwartale, w którym zosta³a przekroczona wymieniona kwota, nale¿y rozpocz±æ rozliczenia podatku VAT na zasadach ogólnych, tj. obliczaæ i wp³acaæ ten podatek za okresy miesiêczne.

Kasy rejestruj±ce: Wszyscy podatnicy rozpoczynaj±cy dzia³alno¶æ gospodarcz± w 2004 obowi±zani s± do rozpoczêcia ewidencjonowania obrotu i podatku przy u¿yciu kas rejestruj±cych, je¿eli ich obrót w transakcjach z osobami fizycznymi nieprowadz±cymi dzia³alno¶ci gospodarczej i z rolnikami przekroczy kwotê 20 000 z³. Rozpoczynaj±c ewidencjonowanie obrotu i kwot podatku mo¿na odliczyæ od podatku nale¿nego kwotê wydatkowan± na zakup ka¿dej kasy rejestruj±cej w wysoko¶ci 50% jej ceny zakupu (bez podatku od towarów i us³ug), nie wiêcej jednak ni¿ 2 500 z³.
Wyj±tek stanowi± podatnicy rozpoczynaj±cy dzia³alno¶æ w zakresie sprzeda¿y gazu p³ynnego, ¶wiadczenia us³ug przewozów pasa¿erskich w samochodowej komunikacji podmiejskiej i miêdzymiastowej oraz us³ug przewozu osób i ³adunków taksówkami osobowymi i baga¿owymi, w przypadku których istnieje obowi±zek ewidencjonowania obrotu i kwot podatku bez wzglêdu na wysoko¶æ osi±ganych obrotów.

W zwi±zku z wej¶ciem w ¿ycie z dniem 1 maja 2004 r. nowej ustawy o podatku od towarów i us³ug, zawieraj±cej przepisy dostosowuj±ce polskie prawodawstwo do prawa Unii Europejskiej, przedstawione wy¿ej informacje zostan± uzupe³nione o nowe regulacje i przepisy przej¶ciowe, dotycz±ce prezentowanych kwestii.

¼ród³o: www.pk.edu.pl
  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • katkaras.opx.pl