Mefisto...diabeĹ czy anioĹ?
Chorzów Zdrój-Bad Chorzow
W 1791 r. przy pogłębianiu pierwszego szybu rządowej kopalni ,,Król’’, dokładnie w miejscu , gdzie dziś znajduje się dworzec kolejowy Chorzów – Miasto ( czyli na obszarze pól górniczych należących po 1922 r. najpierw do kopalni ,,Wyzwolenie’’, od 1937 r. do kopalni ,,Barbara-Wyzwolenie’’ ) na głębokości 50 m natrafiono na wydobywające się wody źródlane o specyficznym smaku. Górnicy nazwali ją ,,kwaśną wodą’’, którą chętnie zabierali do swych domów. Oni pierwsi poznali się na jej dobroczynnych skutkach. Miejscowy lekarz dr Banerth rychło ich w tych przekonaniach utwierdził, bo stał się wielkim entuzjastą wykorzystania leczniczych właściwości wód. Przeprowadzona na jego zlecenie analiza chemiczna u tarnogórskiego aptekarza Cochlera wykazała, że są to wartościowe, bardzo aktywne wody mineralne. Cochler zaliczył je do leczniczych wód żelazowo-kwasowęglowych.
Zawierały one siarczany, tlenki żelaza i manganu, kwaśny węglan sodowy, sole amonowe, kwasy organiczne związki żywiczne i inne. Z tymi składnikami wody te zdatne były do leczenia reumatyzmu, artretyzmu, chorób skóry, chorób kobiecych i stany wyczerpania. Z domieszką zwykłej wody nie traciły swych właściwości i nadawały się na kąpiele lecznicze. Wyniki tej analizy spowodowały że , kierownictwo kopalni ,,Król’’ zdecydowało się na wydobywanie wód do czego zastosowano specjalną pompę poruszaną maszyną parową. Odkryte wody lecznicze trzeba było we właściwy sposób eksploatować i zagospodarować.
Dr Bannerth założył wspólnie z doktorem Meiselbachem, lekarzem powiatowym z Bytomia spółkę , która wybudowała dom kąpielowy pod nazwą ,,Łazienki Amalii’’ w rejonie placu, gdzie dziś stoi pomnik Chopina ( stąd nazwa ulicy – Starego Zdroju ). W pobliżu łazienek spółka wybudowała następnie dom i hotel uzdrowiskowy ( przy dzisiejszej ul.Wolności i Jagiellońskiej, pozostałości po nim nie zachowały się ).
Entuzjaści leczenia wodami królewskohuckimi działali wbrew pozorom bardzo dynamicznie. Nie tylko wybudowali ,,Łazienki Amalii’’ , dom i hotel uzdrowiskowy, doprowadzili tez do budowy muszli koncertowej na obszernym placu między dzisiejszymi ulicami Wolności i Sienkiewicza a dawną Ligotą Górniczą, zaś obok gmachu byłego teatru miejskiego przy ul. Sienkiewicza wybudowano niski parterowy domek, w którym mieściły się biura kurortu.
Od 1830 r. Królewska Huta figurowała w rejestrze śląskich uzdrowisk. Przypisywano mu duże nadzieje, skoro wymieniano je wówczas obok najsławniejszych uzdrowisk, jak Kudowa, Lądek, Szczawno czy Świeradów .
W tymże roku w zakładzie zdrojowym przebywało 68 gości , w tym 21 z Królestwa Kongresowego ( analogicznie w Cieplicach w tym okresie 100 kuracjuszy ). Kuracjuszom tym udzielono 1322 kąpiele w wannach, 144 kąpiele parowe oraz 231 kąpieli natryskowych.
Ponadto zakład udzielił wspaniałomyślnie 166 kąpieli bezpłatnie i 452 kąpiele po zniżonej cenie.
Nie było to wcale tak wcale mało, skoro sławna Kudowa miała wtedy niewiele ponad 200 kuracjuszy, a Cieplice zaledwie 100 ( głównie z Austrii i Rosji ). Na kuracje przyjeżdżali wyłącznie ludzie zamożni.
Rola Chorzowa jako uzdrowiska zakończyła się w połowie XIX wieku. Przyczyną upadku była silna konkurencja takich uzdrowisk jak Kudowa, Lądek i Cieplice.
Ponadto kuracjuszy odstraszał coraz bardziej przemysłowy krajobraz oraz pogarszające się warunki zdrowotne w mieście . Poza tym duży wpływ miał zanik wód gruntowych i wysychanie studzien, które w wyniku coraz głębszych penetracji pokładów węglowych odpłynęły w głąb ziemi. Zanikać zaczęły nie tylko wody mineralne, ale również źródlane i w niedoszłym uzdrowisku ludzie nie mieli się czym myć, oszczędzać musieli wodę do gotowania i picia itd.
Stało się to wielką udręka mieszkańców.
Bibliografia:
1.Marian Gałuszka - ,,Chorzów wczoraj – Königshütte gestern’’
2.Marian Gałuszka - ,,Wspólny Chorzów’’ - ,,Od osady do miasta’’
3.Jan Drabina - ,,Historia Chorzowa od średniowiecza do 1868 r.''
4.Rajmund Hanke - ,,Polska droga Chorzowa’’ – Chorzów 1988 r.
źródło: http://www.dfk.abc.pl/ind...om=&ucat=&op=10
Zdjęcia:
*Tomek: przeedytowalem ten temat zeby był mial taki sam uklad jak reszta tematów o Chorzowie.
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl katkaras.opx.pl
W 1791 r. przy pogłębianiu pierwszego szybu rządowej kopalni ,,Król’’, dokładnie w miejscu , gdzie dziś znajduje się dworzec kolejowy Chorzów – Miasto ( czyli na obszarze pól górniczych należących po 1922 r. najpierw do kopalni ,,Wyzwolenie’’, od 1937 r. do kopalni ,,Barbara-Wyzwolenie’’ ) na głębokości 50 m natrafiono na wydobywające się wody źródlane o specyficznym smaku. Górnicy nazwali ją ,,kwaśną wodą’’, którą chętnie zabierali do swych domów. Oni pierwsi poznali się na jej dobroczynnych skutkach. Miejscowy lekarz dr Banerth rychło ich w tych przekonaniach utwierdził, bo stał się wielkim entuzjastą wykorzystania leczniczych właściwości wód. Przeprowadzona na jego zlecenie analiza chemiczna u tarnogórskiego aptekarza Cochlera wykazała, że są to wartościowe, bardzo aktywne wody mineralne. Cochler zaliczył je do leczniczych wód żelazowo-kwasowęglowych.
Zawierały one siarczany, tlenki żelaza i manganu, kwaśny węglan sodowy, sole amonowe, kwasy organiczne związki żywiczne i inne. Z tymi składnikami wody te zdatne były do leczenia reumatyzmu, artretyzmu, chorób skóry, chorób kobiecych i stany wyczerpania. Z domieszką zwykłej wody nie traciły swych właściwości i nadawały się na kąpiele lecznicze. Wyniki tej analizy spowodowały że , kierownictwo kopalni ,,Król’’ zdecydowało się na wydobywanie wód do czego zastosowano specjalną pompę poruszaną maszyną parową. Odkryte wody lecznicze trzeba było we właściwy sposób eksploatować i zagospodarować.
Dr Bannerth założył wspólnie z doktorem Meiselbachem, lekarzem powiatowym z Bytomia spółkę , która wybudowała dom kąpielowy pod nazwą ,,Łazienki Amalii’’ w rejonie placu, gdzie dziś stoi pomnik Chopina ( stąd nazwa ulicy – Starego Zdroju ). W pobliżu łazienek spółka wybudowała następnie dom i hotel uzdrowiskowy ( przy dzisiejszej ul.Wolności i Jagiellońskiej, pozostałości po nim nie zachowały się ).
Entuzjaści leczenia wodami królewskohuckimi działali wbrew pozorom bardzo dynamicznie. Nie tylko wybudowali ,,Łazienki Amalii’’ , dom i hotel uzdrowiskowy, doprowadzili tez do budowy muszli koncertowej na obszernym placu między dzisiejszymi ulicami Wolności i Sienkiewicza a dawną Ligotą Górniczą, zaś obok gmachu byłego teatru miejskiego przy ul. Sienkiewicza wybudowano niski parterowy domek, w którym mieściły się biura kurortu.
Od 1830 r. Królewska Huta figurowała w rejestrze śląskich uzdrowisk. Przypisywano mu duże nadzieje, skoro wymieniano je wówczas obok najsławniejszych uzdrowisk, jak Kudowa, Lądek, Szczawno czy Świeradów .
W tymże roku w zakładzie zdrojowym przebywało 68 gości , w tym 21 z Królestwa Kongresowego ( analogicznie w Cieplicach w tym okresie 100 kuracjuszy ). Kuracjuszom tym udzielono 1322 kąpiele w wannach, 144 kąpiele parowe oraz 231 kąpieli natryskowych.
Ponadto zakład udzielił wspaniałomyślnie 166 kąpieli bezpłatnie i 452 kąpiele po zniżonej cenie.
Nie było to wcale tak wcale mało, skoro sławna Kudowa miała wtedy niewiele ponad 200 kuracjuszy, a Cieplice zaledwie 100 ( głównie z Austrii i Rosji ). Na kuracje przyjeżdżali wyłącznie ludzie zamożni.
Rola Chorzowa jako uzdrowiska zakończyła się w połowie XIX wieku. Przyczyną upadku była silna konkurencja takich uzdrowisk jak Kudowa, Lądek i Cieplice.
Ponadto kuracjuszy odstraszał coraz bardziej przemysłowy krajobraz oraz pogarszające się warunki zdrowotne w mieście . Poza tym duży wpływ miał zanik wód gruntowych i wysychanie studzien, które w wyniku coraz głębszych penetracji pokładów węglowych odpłynęły w głąb ziemi. Zanikać zaczęły nie tylko wody mineralne, ale również źródlane i w niedoszłym uzdrowisku ludzie nie mieli się czym myć, oszczędzać musieli wodę do gotowania i picia itd.
Stało się to wielką udręka mieszkańców.
Bibliografia:
1.Marian Gałuszka - ,,Chorzów wczoraj – Königshütte gestern’’
2.Marian Gałuszka - ,,Wspólny Chorzów’’ - ,,Od osady do miasta’’
3.Jan Drabina - ,,Historia Chorzowa od średniowiecza do 1868 r.''
4.Rajmund Hanke - ,,Polska droga Chorzowa’’ – Chorzów 1988 r.
źródło: http://www.dfk.abc.pl/ind...om=&ucat=&op=10
Zdjęcia:
*Tomek: przeedytowalem ten temat zeby był mial taki sam uklad jak reszta tematów o Chorzowie.